Burzą oklasków i owacją na stojąco liczna publiczność nagrodziła artystów po koncercie wieńczącym XVIII Międzynarodowy Festiwal Kameralistyki Sacrum et Musica. Jako soliści wystąpili sopranistka Gintarė Ramanauskaitė, tenor Klaudijus Zajančkauskas i bas Deimantas Braukyla oraz skrzypkowie Piotr Sawicki i Darius Krapikas, koncertmistrz Kaunas City Symphony Orchestra, której muzycy wzmocnili skład Filharmonii Kameralnej im. Witolda Lutosławskiego pod dyrekcją Jana Miłosza Zarzyckiego. Zaśpiewał też prowadzony przez Robertasa Šervenikasa, doskonale już w Łomży znany, Kauno Valstybinis Choras, a litewscy śpiewacy jeden z utworów zadedykowali wszystkim ofiarom wojny w Ukrainie.
Świat muzyki klasycznej, mimo oczywistej ponadczasowości wielu wypracowanych przed wiekami kanonów, również podlega ustawicznym zmianom, podyktowanym obecnymi trendami czy oczekiwaniami publiczności. Tym bardziej jest więc godne podkreślenia, że organizowany od 18 lat festiwal Sacrum et Musica nie tylko wciąż utrzymuje wysoki poziom artystyczny i wykonawczy, ale potrafi też sprostać wyzwaniom trzeciej dekady XXI wieku, co nie jest dane innym, odbywającym się w regionie, imprezom tego typu. Dyrektor Jan Miłosz Zarzycki wciąż stawia na pierwszym planie kameralny charakter festiwalu, potrafiąc przy tym dostrzec, że słuchacze mają określone wymagania. Ci już rozmiłowani w klasyce mogą więc w czasie festiwalowych koncertów usłyszeć mało znane kompozycje mniej obecnie popularnych, ale wciąż godnych uwagi twórców z różnych epok, aż do czasów współczesnych. Z kolei dla słuchaczy początkujących w programach koncertów zawsze znajdzie się coś z klasycznych, bardzo popularnych arcydzieł czy operowych perełek, co sprawia, że ich pierwszy kontakt z ambitną, ale jednocześnie nad wyraz piękną muzyką, przebiega bezproblemowo, wywołując w nich chęć, a z czasem nawet potrzebę, regularnego uczęszczania na koncerty tego typu. W tym roku było to szczególnie widoczne podczas koncertów w mniejszych miejcowościach, bowiem festiwal poza Piszem, Ostrołęką, Zambrowem, Ostrowią Mazowiecką i rzecz jasna Łomżą, odbył się również w Kupiskach, Podgórzu, Piątnicy, Rzekuniu i Kadzidle. Były to koncerty bardzo różne, od kameralnych do typowo orkiestrowych, a ich wartością dodaną był udział nie tylko polskich, ale również zagranicznych muzyków i dyrygentów, między innymi z Korei Południowej, Mongolii, Hiszpanii, Włoch czy Portugalii. Kolejnym aspektem nie do przecenienia jest ustawiczna promocja podczas festiwalowych koncertów, a w tym roku było ich aż 13, młodych talentów: nie tylko tych bardzo już znanych, jak 14-letnia skrzypaczka Julia Majewska, świetnie zapowiadająca się laureatka najbardziej prestiżowych konkursów, ale też tych lokalnych, to jest uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Łomży, również odnoszących liczne sukcesy w skali krajowej i międzynarodowej.
Zważywszy te wszystkie okoliczności na festiwalowych koncertach publiczności nie brakuje i w niedzielny wieczór 2 października w łomżyńskiej katedrze było podobnie. Koncerty wieńczące kolejne edycje Sacrum et Musica zawsze mają w programie dużą, zwykle sakralną, formę – tym razem była to Msza G-dur D 167 Franciszka Schuberta. Nie tak znana jak wiele innych, typowo liturgicznych, utworów, ale warta przypominania, szczególnie w tak dopracowanym wykonaniu.
Partie solowe wykonali Gintarė Ramanauskaitė, Klaudijus Zajančkauskas i Deimantas Braukyla, chór brzmiał perfekcyjnie, a łomżyńscy filharmonicy, wzmocnieni sześciorgiem muzyków Kaunas City Symphony Orchestra, również wznieśli się na wyżyny. Wcześniej publiczność miała okazję usłyszeć po raz pierwszy litewskich chórzystów śpiewających a cappella, bowiem Kauno Valstybinis Choras wykonał bez akompaniamentu „Sanctus“ Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa, „Os justi“ Antona Brucknera i „Lux aeterna“ Edwarda Elgara, dedykowany ofiarom wojny w Ukrainie. Bis, „Alleluja“ z oratorium „Mesjasz“ Georga Friedricha Haendla, również ukontentował miłośników wokalnej odmiany klasyki, z racji udziału w nim i solistów, i chórzystów. Coś dla siebie mieli jednak również zwolennicy muzyki instrumentalnej, bowiem koncert rozpoczęły dwa barokowe koncerty Antonio Vivaldiego. Koncert na smyczki g-moll RV 156 należał do samej orkiestry, zaś Koncert na 2 skrzypiec a-moll RV 522, zgodnie z zapisem z tytułu, był popisem zastępcy koncertmistrza łomżyńskiej orkiestry Piotra Sawickiego oraz Dariusa Krapikasa, koncertmistrza Kaunas City Symphony Orchestra.
Festiwal Sacrum et Musica 2022 mógł odbyć się w założonym przez Filharmonię Kameralną im. Witolda Lutosławskiego w Łomży kształcie dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, współfinansowaniu ze środków Województwa Podlaskiego, Powiatu Łomżyńskiego i Miasta Łomża, sponsorom strategicznym Novum, PHU Kurpiewski i MJ Jedwabne oraz wielu innym sponsorom, patronom i partnerom.
Tekst i zdjęcia: FKWL
